Orchideeën op hoogte

Nov 06, 2021

Een orchidee voor iedereen

Links: ikzelf Rechts: Rogier van Vugt. Fotograaf: Petra Sonius

In het novembernummer van Gardeners' World magazine verscheen een artikel van Rogier van Vugt (kas-chef Hortus Botanicus Leiden) en mijzelf over orchideeën. Download het als PDF of lees het hier. Extra tips staan onderaan dit artikel.



Marieke: Ik moet iets opbiechten Rogier: tot voor kort kwam er geen orchidee meer hier in huis… Jaren terug had ik 2 vlinderorchideeën (Phalaenopsis) en had het plan opgevat ze beter te verzorgen, in de hoop om meer bloemen te krijgen, of zelfs keiki’s: dat zijn scheuten waar een nieuwe orchidee uit komt. Keiki is Hawaiiaans voor ‘kleintje’. Dat leek me een leuke uitdaging! Dompelbadjes, voeding, ik deed zó mijn best. Je voelt hem al aankomen… daar is de Vlinderorchidee helemaal niet van gediend! Het ergste moet nog komen: om de planten er bovenop te helpen fabriceerde ik een tropische kas: hoge luchtvochtigheid en lekker warm! Tot ik een dag in de zomer niet goed oplette en de arme planten keihard verbrandden op mijn dakterras op het zuiden… Samen met mijn goede bedoelingen gooide ik de planten weg. Bekijk het maar met je orchideeën!


Rogier: Ha. Dit klinkt mij heel bekend. Ik heb tien jaar bij een orchideeënkweker gewerkt en daar hoorde ik dit soort verhalen regelmatig.  Orchideeën de elite van de kamerplanten zijn niet iedereens favorieten.

Toch. als ik hier even voor de orchidee op mag komen is de oorzaak van dergelijke ellende bijna altijd de minder goede keuze van de koper. Er zijn in het wil alleen al zo’n 30 duizend verschillende soorten orchideeën en deze komen voor van boven de poolcirkel tot diep in stomende hete jungles. Specifiek niet van orchideeën houden is dan bijna onmogelijk. Wat wel kan is dat bepaalde orchideeën gewoon niet bij je passen maar er is echt een orchidee voor iedereen.



De welbekende Vlinderorchidee, die bij mij langere tijd geen bloemen gaf zoals rechts...

Marieke: Je hebt gelijk! Ondertussen heb ik er een aantal gevonden die bij mij passen. Op de foto van mijn trolley zie je een stuk schors hangen met daarop 3 kleine orchideeën (Mediocalcar, Dendrobium lichenastrum en een Barbosella). Net als de Vlinderorchidee (Phaleanopsis) die iedereen kent, groeien deze plantjes dus niet in aarde, maar op de schors van een boom. Dit heet een epifyt. In huis boots ik zo het leven in een boom na. Om de zoveel tijd dompel ik het stuk schors onder water en hang ik het weer terug. Makkelijk!


Drie kleine orchideeën op schors, hangend aan mijn trolley.



R: Veel van de orchideeën die wij houden als kamerplant zijn inderdaad epifyten. Deze planten spraken in de victoriaanse tijd enorm tot de verbeelding en ontketende een echte orchideeën hype. De status van de orchidee als elitaire en kostbare plant was geboren en nog steeds vinden we alles wat met orchideeën te maken heeft een stuk bijzonderder als met andere planten. Of het nu om kamerplanten of toiletverfrissers gaat

Dit betekent wel dat we nu met planten te maken hebben die het niet zomaar in potgrond doen Schors is een bekend ingrediënt van orchideeënsubstraat. Verder zit er vaak wat turf of cocosvezel in en soms piepschuim. Het allerbelangrijkste ingrediënt is echter lucht. Deze planten hebben graag lucht aan de wortels en willen ook dat de wortelkluit snel weer opdroogt tussen de watergeef beurten door.


M: Dat snelle drogen gebeurt ook uitstekend op zo'n stuk schors en is ook de reden dat orchideeën het beter doen in kleine potten. Verpot een orchidee nooit bij aankoop want dan kunnen zomaar de bloemen er af vallen. De vastigheid van een kleine pot geeft ze de stevigheid van het groeien op een boomtak. Als de plant gaat wiebelen wordt als eerste de overtollige balast af geworpen en dat zijn de bloemen. Alleen als de grond nagenoeg verteerd is of de plant echt de pot uitbarst is het tijd om te verpotten. Dit is doorgaans eens in de twee a drie jaar. Omdat de grond van zichzelf bijna geen voedingsstoffen bevat is het belangrijk wel af en toe te mesten met orchideeënmest.


Dendrobium

R: Vaak worden orchideeën gezien als planten met mooie bloemen, maar lelijke bladeren. Maar dat is onterecht. Er zijn heel veel prachtige en vrijwel onbekende soorten die ook qua plant eigenlijk best mooi zijn. Dit zijn de echte liefhebbers planten en vaak de zuivere soorten zoals ze ook in het wild voorkomen. Enkele van mijn favoriete soorten vallen hieronder zoals de kleine Corybas orchideetjes. Met een beetje passen en meten doen deze het ook prima in huis zoals bijvoorbeeld in een terrarium.

Een bijzondere groep zijn juweelorchideeën. Deze schoonheden moet het juist van hun blad hebben. Daar komen we later nog eens op terug, want zij verdienen een eigen artikel.


Enthousiast geworden over orchideeën maar wil je iets anders dan die gedoodverfde Vlinderorchidee? Dat snappen we! Hier vind je tips en een indeling van orchideeën per plek in huis.



Tip:
kleine orchideeën die van oorsprong in bomen leven doen het goed op een stuk schors. Bind ze voorzichtig vast met een reepje panty: dit snijdt niet in de plant en rekt mee.
Dompel het stuk schors eens per week in het water. Zorg dat het helemaal droog is voor je het weer dompelt.

Tips voor gespecialiseerde orchideeënverkopers:

Akerne orchideeën

Tropiscape Orchids

Orchidz.nl

Reinhart orchideeën

Orchideeën Wubben


LET OP! Laat je niet verleiden om goedkoop orchideeën buiten de EU te kopen! Dit mag niet zomaar en zonder plantenpaspoort krijg je gedoe bij de douane.


Tips voor orchideeën:

Zuidvenster:
-
Phalaenopsis

- Tijgerorchidee (Oncidium)

- Cattleya Green Emerald 'Orchid Queen'

- Dendrobium Sanook en andere hardbladige Dendrobiums


Noordvenster:

- Tandorchidee (Odontoglossum)

- Cambria Burrageara

- Cambria geelrood

- Cymbidiumn "Los Angeles"

- Miltonia "Newton Falls"

- Venusschoen (Paphiopedilum)

- Phragmipedium popowii

- Viooltjesorchidee (Miltonia)

- Spinnenorchidee (Brassia)

- Zygopetalum "Trozy blue"

- Bamboe-orchidee

- Dendrobium nobile en andere zachtbladige dendrobiums


Oost- en westvenster:

- Phalaenopsis

- Cattleya trianaei var. coerulea x self




Vragen of opmerkingen? Neem gerust contact met me op!

Share this

Nederlandse artikelen? Klik hier.

philodendron aroid
By Marieke 03 Aug, 2022
Aroids: so diverse!
zaagcactus, ric-rac cactus, epiphyllum anguliger
By Marieke 01 Aug, 2022
What does it mean if you receive a cactus as a gift? It's probably your birthday or a houswarming gift. After all, a stylish cactus is a hip accessory in a modern living room. However, it was not a suitable gift in the past: it was said that if you gifted someone a cactus, you would secretly experience the recipient as 'prickly' and unpleasant. Or maybe you underestimate the recipient's green thumb? Since a cactus just stand there, on your windowsill, whatever you do or don't do for it. But is that really the case? Let's take a closer look at these spiky statues.
Euphorbia, pointsettia
By Marieke 16 Mar, 2022
Euphorbia is a genus with many diverse species. From native Marsh Spurge to Madeiran trees and bulbous succulents. Our poinsettia also belongs to this genus!
By Marieke 15 Mar, 2022
In the 17th century, something remarkable happens: botanist Rumphius places a plant between the animal kingdom and the plant kingdom. Why? Because it moved when touched. At the time, such sensitivity was only ascribed to organisms in the animal kingdom. But this was a plant!
By Marieke 19 Dec, 2021
Caudex plants are extremely popular these days. But the concept of caudex plant is not so clear. What exactly is it and how do you take care of them?
By Marieke 19 Dec, 2021
Confession: until recently, no orchid was allowed in my house anymore… Years ago I had 2 Butterfly orchids and planned to take better care of them, hoping to get more flowers. I did everything to make them feel good! Until one day in the summer I didn't pay attention and the poor plants burned to death on my south-facing roof terrace… Together with my good intentions I threw the plants away. No more orchids for me!
desmodium-gyrans telegraafplant dancing-plant
By Marieke 06 Nov, 2021
I wrote about a fast-moving plant before, in my article on carnivorous plants : the Venus Flytrap. The dancing plant is also a fast-moving plant, albeit not as fast as the flytrap. Yet it can be seen with the naked eye! I sowed some of these plants and made some timelapses, see the video below.
By Marieke 06 Nov, 2021
A succulent plant with partly transparent leaves! I got it from Rogier after our first meeting, about two years ago. This little Haworthia cooperi was a 'pup', a little one that had started growing on the mother plant. This mother plant was collected by an acquaintance of Rogier (with permission) in the Bolo Nature Reserve in South Africa. My love for weirdos in the plant world immediately bubbled up. And there is much more to discover about succulents!
Show More
Share by: